Ազգային ժողովի մշտական հանձաժողովների համատեղ նիստում մայիսի 29-ին սկսվել են «Հայաստանի Հանրապետության 2022 թվականի պետական բյուջեի կատարման մասին» տարեկան հաշվետվության նախնական քննարկումները:
Նիստին ներկա են եղել ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը, օրենսդիր եւ գործադիր իշխանությունների ներկայացուցիչներ:
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել է տնտեսական, ֆինանսական ու սոցիալական ցուցանիշներին, տեղեկություններ ներկայացրել իրականացվող արտաքին քաղաքականության, մասնավորապես, տարածաշրջանային իրավիճակի, բանակցային գործընթացի վերաբերյալ:
2022 թվականին ՀՀ-ում 12.6 տոկոս տնտեսական աճ է արձանագրվել, որը վերջին տասնհինգ տարիների համար աննախադեպ բարձր ցուցանիշ է: 2022 թվականին պետական բյուջեի հարկային եկամուտները կազմել են մեկ տրիլիոն 926 մլրդ դրամ, որն ի սկզբանե պլանավորածի նկատմամբ ավելի է շուրջ 82 մլրդ դրամով կամ 4 տոկոսով: 2022 թվականին եկամտային մասը պլանավորված էր 82 մլրդ դրամով ավելի պակաս. հընթացս ճշգրտումներ ենք կատարվել, եւ փաստացի նախնական պլանը 82 մլրդ դրամով գերակատարվել է: «Ուզում եմ ընդգծել, որ 2022 թվականի բյուջետային ցուցանիշները 2021 թվականի նկատմամբ հարկային եկամուտների մասով ավելի են 339 մլրդ դրամով կամ 21.4 տոկոսով: Նախորդ տարվա նկատմամբ էական աճ ունենք բյուջետային ցուցանիշների, իսկ 2017 թվականի նկատմամբ 2022 թվականի բյուջեի հարկային եկամուտներն ավելի են 2 մրդ 20 մլն դրամով կամ 66.3 տոկոսով, իսկ 2018 թվականի նկատմամբ` 670 մլրդ դրամով կամ 1 միլիարդ 820 մլն դոլարով կամ 53 տոկոսով»,- նշել է երկրի վարչապետը:
Նիկոլ Փաշինյանը բյուջետային եկամուտների աճը պայմանավորել է երեք հիմնական գործոնով` տնտեսական աճի ցուցանիշներ, ստվերի կրճատում եւ իրականացվող բարեփոխումներ: Վարչապետն ասել է, որ 2022 թվականին նախորդ տարվա համեմատ հավաքագրվել է 63.5 մլրդ դրամով ավելի եկամտային հարկ` ընդհանուր առմամբ 522 մլրդ դրամ, իսկ 2018 թվականի համեմատ, երբ գործել է եռաստիճան հարկային դրույքաչափը, 53 տոկոսով ավելի եկամտային հարկ է հավաքագրվել: «Այսինքն` հարկերն իջեցրինք, բայց եկամտային հարկի հավաքագրումները 53 տոկոսով ավելացել են»,- արձանագրել է Նիկոլ Փաշինյանը: Նա ներկայացրել է Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի օրինակը` հիշեցնելով, որ 2021 թվականից Կառավարությունը մասնակցում է կոմբինատի կառավարմանը: «2021 թվականին ԶՊՄԿ-ն վճարել է պատմական աննախադեպ բարձր թվով հարկեր` 145 մլրդ 636 մլն դրամ: Պատկերացնելու համար, թե սա ինչ ցուցանիշ է ասեմ հետեւյալը. 2022 թվականին վճարված հարկերը շուրջ 7 մլրդ դրամով ավելին են, քան 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 եւ 2017 թվականներին ԶՊՄԿ-ի վճարած բոլոր հարկերը միասին վերցրած: Սա խոսուն ցուցանիշ է»,- ասել է վարչապետը եւ հավելել, որ զգալի է առաջընթացը նաեւ շահութահարկի, հարկային եկամուտների մասով ու ներկայացրել թվային ցուցանիշները: Նրա խոսքով էականորեն փոխվել է խոշոր հարկատուների նկատմամբ վարվող հարկային քաղաքականությունը: Դեկտեմբերին գրանցվել է Հայաստանի պատմության բացարձակ ռեկորդ աշխատատեղերի մասով` 704.000 գրանցված աշխատատեղ: «Ուրախ եմ արձանագրել, որ այս թիվն այլեւս ակտուալ չէ, քանի որ 2023 թվականի մարտին եւ ապրիլին գրանցվել են նոր ռեկորդներ` համապատասխանաբար 706.294 եւ 710.150»,- նշել է Նիկոլ Փաշինյանը:
Տարածաշրջանային խնդիրներին անդրադառնալով` գործադիրի ղեկավարը նշել է, որ ռազմաքաղաքական իրադրությունը տարածաշրջանում շարունակում է մնալ լարված, ինչը պայմանավորված է ոչ միայն մեր ունեցած բարդ հարաբերություններով, այլ նաեւ` գլոբալ գործընթացներով: «Մենք որդեգրել ենք խաղաղության օրակարգ եւ ռազմավարություն ու անում ենք հնարավորը` այդ օրակարգը կյանքի կոչելու համար»,- ասել է նա:
Վարչապետը մանրամասներ է ներկայացրել նաեւ օրեր առաջ Մոսկվայում իր, ՌԴ նախագահի եւ Ադրբեջանի նախագահի հանդիպումից, բրյուսելյան բանակցություններից, անդրադարձել առաջիկայում Քիշնեւում կայանալիք հնգակողմ հանդիպմանը եւ հունիսի 1-ին խաղաղության պայմանագրի ստորագրման հնարավորությանը: «Մենք դեռեւս չենք ստացել Ադրբեջանի մեկնաբանությունները Վաշինգտոնից առաջ իրենց փոխանցված մեր առաջարկությունների վերաբերյալ: Դա արդեն չորրորդ խմբագրումն է խաղաղության պայմանագրի: Մեր չորրորդ խմբագրումը փոխանցել ենք ադրբեջանական կողմին. այս պահի դրությամբ դրանց մեկնաբանությունները դեռեւս չենք ստացել: Այս պահի դրությամբ չկա համաձայնեցված նախագիծ, որը հնարավոր կլիներ ստորագրել»,- արձանագրել է Նիկոլ Փաշինյանը:
Գործադիրի ղեկավարը խոսել է նաեւ մի շարք երկրների հետ երկկողմ հարաբերությունների գործընթացից, այդ թվում` Թուրքիայի հետ, եւ հույս հայտնել, որ այդ երկրում տեղի ունեցած նախագահական ընտրություններից հետո հնարավոր կլինի հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը բնականոն շարունակել: «Սա եւս մեր օրակարգի կարեւորագույն հարցերից է»,- նշել է Նիկոլ Փաշինյանը:
Վարչապետը ելույթն ավարտել է լավատեսական ցուցանիշով. 2023 թվականի առաջին չորս ամիսների ընթացքում Հայաստանում ծնվել է 11.926 երեխա, ինչը 1401-ով ավելի է, քան 2022 թվականին, 523-ով ավելի է, քան 2021 թվականին, 1469-ով ավելի է, քան 2020 թվականին, 1469-ով ավելի է, քան 2020 թվականին, 1415-ով ավելի է, քան 2019 թվականին եւ 1180-ով ավելի է, քան 2018 թվականին: «Մեր պարտքն է պատշաճ ապահովել այս երեխաների անվտանգությունը, բարեկեցությունը եւ երջանկությունը Հայաստանի Հանրապետությունում»,- փաստել է գործադիրի ղեկավարը: