2024 թվականի սեպտեմբերի 11-ից 13-ը Երևանում անցնում է գինու զբոսաշրջության 8-րդ համաշխարհային համաժողովը, որը կազմակերպել է ՄԱԿ-ի Զբոսաշրջության կազմակերպությունը՝ Հայաստանի կառավարության հետ համատեղ: Միջոցառումը հավաքել է ոլորտի կարևոր դերակատարներին, միջազգային փորձագետներին և իշխանությունների ներկայացուցիչներին, ինչպես նաև լրատվամիջոցների և հյուրերի ներկայացուցիչներին տարբեր երկրներից:
Երևանի փոխմայոր Լևոն Հովհաննիսյանը նշեց, որ «գինին պարզապես ըմպելիք չէ»: «Գինին մեր մշակույթի, ավանդույթների և պատմության արտահայտությունն է: Գինեգործության ամենահին կենտրոններից մեկը լինելով՝ Հայաստանը հազարամյակների պատմություն ունի»: Այս խոսքերով նա ընդգծեց հին գինեգործական ավանդույթների ինտեգրման կարևորությունը նոր հնարավորությունների հետ՝ գինու զբոսաշրջության զարգացման համար, որը կարևոր դեր է խաղում երկրի տնտեսությունում:
Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանը հավելեց, որ Հայաստանը գինու զբոսաշրջության և գինեգործության ոլորտում ճիշտ ուղու վրա է, իրականացնելով քաղաքականություն, որը նպաստում է արդյունաբերության աճին և զարգացմանը: «Ես կարծում եմ, որ այս ոլորտում մենք հետևում ենք ճիշտ քաղաքականության և շարժվում ենք ճիշտ ուղղությամբ», – ասաց Պապոյանը:
Գինու զբոսաշրջության կարևորությունը` ըստ ՄԱԿ-ի
Զբոսաշրջության հարցերով ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Զուրաբ Պոլոլիկաշվիլին նշել է, որ Հայաստանը ճիշտ վայր է նման նշանակալից իրադարձություն հյուրընկալելու համար՝ ընդգծելով երկրի եզակի հնարավորությունները գինու զբոսաշրջության համար.
«Այս երկրի ամբողջ գեղեցկությունը հնարավոր չէ տեսնել մեկ, երկու կամ երեք ամսում։ Հայաստանը՝ գինու ժառանգության ամենահին վայրերից մեկն է, որտեղ յուրաքանչյուր անկյուն պատմություն է շնչում, իսկ գինու զբոսաշրջությունը հսկայական հեռանկարներ է բացում զարգացման համար: Այսօրվա համաժողովը ոչ թե վերաբերում է գինու պատրաստմանը, այլ նրան՝ ինչպես գինու զբոսաշրջությունը կարող է գրավել մարդկանց ուշադրությունն ամբողջ աշխարհից»: Փոլոլիկաշվիլին ընդգծեց, որ գինու երթուղիները կարևոր արտադրանք են, որոնք կարելի է զարգացնել հարևան երկրների, օրինակ՝ Վրաստանի հետ միասին: «Երբ զբոսաշրջիկները գալիս են Հայաստան կամ Վրաստան, նրանք ուզում են տեսնել մի քանի երկրներ և լուսանկարներ անել սոցիալական ցանցերում: Գինու երթուղիները հիանալի հնարավորություն են, որը կարելի է առաջարկել մյուս պետություններին և տարածաշրջաններին»: Նա նաև նշեց, որ նման միջոցառումները նպաստում են միջազգային համագործակցությանը, գաղափարների փոխանակմանն ու Հայաստանի գինու մշակույթի տարածմանը համաշխարհային մակարդակում:
Հայաստանի գինեգործության վերածնունդը. նոր նախագծեր երկրի և տեղական գինեգործների առաջխաղացման համար
Հայաստանի գինեգործության և գինեգործության հիմնադրամի տնօրեն Զարուհի Մուրադյանն ընդգծեց Հայաստանի պատմական ժառանգության կարևորությունը գինեգործության ոլորտում և դրա արդի վերածնունդը: «Հայաստանն ապրում է գինեգործության վերածնունդ՝ Սովետական Միության շրջանից հետո, երբ երկիրը հայտնի էր դարձել որպես կոնյակի արտադրող: Մենք կորցրեցինք զգալի գինու խաղողի այգիներ, բայց վերջին 10-15 տարիներին մենք տեսնում ենք ոլորտի արագ աճը»: Նրա խոսքով՝ ամեն օր նոր գինեգործական ձեռնարկություններ բացում են իրենց դռները զբոսաշրջիկների համար, ինչը նպաստում է գինու զբոսաշրջության ոլորտի զարգացմանը:
Հայաստանի գինեգործության և գինեգործության հիմնադրամը նույնպես իրականացնում է բազմաթիվ նախագծեր՝ հայկական գինու առաջխաղացման համար: Գլխավոր նախագծերից մեկը շարժական հավելվածի մշակումն է, որը օգնում է զբոսաշրջիկներին ինքնուրույն պլանավորել իրենց երթուղիները Հայաստանի գինու շրջաններում: «Մենք հավելվածում ներառել ենք երկրի բոլոր շրջանների, գինեգործությունների և մշակութային տեսարժան վայրերի մասին տեղեկատվությունը: Զբոսաշրջիկները կարող են ինքնուրույն կազմել երթուղիներ և ամրագրել էքսկուրսիաներ՝ առանց ուղեկցողների օգնության»:
Նաև առցանց հարթակ է գործարկվել, որը թույլ է տալիս Եվրոպայից գնորդներին ուղիղ հայկական գինի ձեռք բերել։
Մուրադյանն նաև նշեց, որ այսօր Հայաստանն ակտիվորեն աշխատում է գինու որակի բարելավման և զբոսաշրջիկների ենթակառուցվածքի զարգացման վրա: Հատկանշական է, որ երկիրը ստեղծել է աջակցման հարթակներ փոքր արտադրողների համար, ներառյալ շարժական հավելվածներ և առցանց խանութներ, ինչը նպաստում է միջազգային շուկաներում հայկական գինու առաջխաղացմանը:
Գինու զբոսաշրջության զարգացման կարևոր ասպեկտներից մեկը փոքր գինեգործական ձեռնարկությունների աջակցությունն է: Փոքր արտադրողները մեծ ներդրում են ունենում զբոսաշրջության զարգացման մեջ՝ հրավիրելով հյուրերին գյուղական շրջաններ և ցույց տալով նրանց գինու պատրաստման գործընթացը: Սա նպաստում է գյուղական շրջանների զարգացմանն ու ավանդույթների պահպանմանը:
Վիկտորյա Ասլանյանը՝ Golden Grape ArmAs-ի գլխավոր տնօրենը, ներկայացրել է իր տեսակետները հայկական գինեգործության վերածնության վերաբերյալ և խոսել է հայկական գինու օրհնված տերուարի մասին:
«Մեր խաղողի այգիները գտնվում են այսպես կոչված «կախարդական» 45-րդ զուգահեռականում՝ ծովի մակարդակից 1700-ից 1900 մետր բարձրության վրա։ Մենք վայելում ենք տարեկան 300 օր արև, ցուրտ ձմեռներ, տաք օրեր և զով գիշերներ ամռանը, ինչը թույլ է տալիս հասնել խաղողի շաքարի և թթվայնության կատարյալ հավասարակշռությանը»:
Նա առանձնահատուկ ուշադրություն դարձրեց տարածաշրջանի եզակի հողին և խաղողի տեղական սորտերին. «Մենք ունենք շատ հրաբխային հող, որը դժվար է մշակել, բայց հիանալի արդյունքներ է տալիս։ Մեր արմատները հնագույն տեսակներն են, ինչպես են Ոսկեհատ և Արենին, որոնք ծնվել են այստեղ, ինչպես նաև Կանգուն սորտը, որն իմ ամենասիրելին է, իր վառ հատկություններով: Հայաստանը խաղողի և գինու ծննդավայրն է, ինչը հաստատում են ինչպես աստվածաշնչյան լեգենդները, այնպես էլ հնագիտական գտածոները»:
Համաժողովը Հայաստանին հնարավորություն կտա ոչ միայն ներկայացնել իր ձեռքբերումները գինու զբոսաշրջության ոլորտում, այլև կապեր հաստատել միջազգային գործընկերների հետ: Միջոցառմանը մասնակցել են ավելի քան 170 միջազգային փորձագետներ, ովքեր փոխանակվել են փորձով և ոլորտի զարգացման համար նոր գաղափարներ առաջարկել։ Միջազգային համագործակցություն՝ GIZ-ի և Algon Ֆեդերացիայի նման կազմակերպությունների հետ օգնում է Հայաստանին գրավել ներդրումներ և նորարարություններ ներդնել: Երկիրն ակտիվորեն աշխատում է իր գինիների և գինու երթուղիների միջազգային ճանաչումը բարձրացնելու վրա, և նման միջոցառումները նպաստում են նրա առաջխաղացմանը որպես աշխարհում զբոսաշրջային և գինեգործական ուղղություն: